Suriye'de çatışmalar: Rus uçakları muhalifleri bombalıyor | Esad'dan ilk açıklama

Suriye'de El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir Eş-Şam (HTŞ) örgütünün başını çektiği muhalif gruplar, rejim güçlerine karşı büyük bir operasyon başlattı. İdlib'den başlayan operasyonda, kalabalık muhalif gruplar Halep'in büyük bölümünü ele geçirdi. Muhalif gruplar ayrıca İdlib'in tamamında da kontrolü sağladı. Suriye'de Beşşar Esed rejimi karşıtı silahlı gruplar, İdlib ilinin en büyük ilçesi Maarratünnuman'ı rejim güçlerinden geri aldı. REJİM KARŞITI GRUPLAR HAMA'YA İLERLİYOR Geri kalan silahlı gruplar, İdlib'in güneyinde yer alan rejim kontrolündeki Hama iline doğru ilerliyor. Çatışmalar tüm şiddetiyle sürerken Şam'da ise Esad'a karşı askeri darbe girişimi başlatıldığı öne sürüldü. İddiaya ilişkin herhangi bir taraftan açıklama gelmedi.  ESAD'DAN İLK AÇIKLAMA: MÜTTEFİKLERİMİZİN YARDIMIYLA DÜŞMANLARIMIZI YENECEĞİZ DHA'nın haberine göre Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, çatışmaların gölgesinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Muhammed bin Zayed El Nahyan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Suriye Devlet Başkanlığı tarafından görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, “Esad, telefon görüşmesinde Suriye'nin teröristler ve destekçileri karşısında istikrarını ve toprak bütünlüğünü savunmaya devam ettiğini, müttefik ve dostlarının yardımıyla onları püskürtme ve köklerini kazıma gücüne sahip olduğunu vurguladı” denildi. Açıklamada, “Nahyan, görüşmede ülkesinin Suriye devletini desteklediğini ve terörle mücadelede yanında olduğunu bir kez daha vurguladı” ifadeleri kullanıldı. RUS UÇAKLARI MUHALİFLERİ BOMBALIYOR Rus haber ajansı TASS, Suriye ve Rusya hava kuvvetlerine ait uçakların Suriyeli muhalifleri vurduğunu aktardı. Lojistik hatlarına düzenlenen saldırıların artırıldığı belirtilirken çok sayıda kişinin öldüğü ve yaralandığı kaydedildi. KUVEYRİS ASKERİ HAVAALANI, SMO'NUN KONTROLÜNE GEÇTİ Suriye Milli Ordusu (SMO), PKK/YPG'nin Tel Rıfat ile Suriye'nin kuzeydoğusu arasında terör koridoru oluşturma planına karşı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nu başlattı. SMO, operasyon sonucunda Kuveyris Askeri Havaalanı'nı kontrolü altına aldı. SMO'nun askeri uçakların ve hava savunma sistemlerinin yer aldığı Kuveyris Askeri Havaalanı'nı ele geçirmesiyle, PKK/YPG'nin Tel Rıfat-Münbiç lojistik hattı kesintiye uğradı. Kuveyris Askeri Havaalanı, İsrail tarafından da birçok kez hedef alınmıştı. 300'DEN FAZLA KİŞİ ÖLDÜ Silahlı gruplar, bu sabah saatlerinden itibaren İdlib'in doğu ve güneydoğusunda hızla ilerleyerek 50'den fazla köyü ele geçirdi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre dört gündür devam eden çatışmalarda en az 311 kişi öldü. Bunların 183'ü HTŞ ve müttefik gruplardan, 100'ü asker ve hükümet yanlısı güçlerden, 28'i de sivillerden oluşuyor.  RUSYA 2016'DAN BERİ İLK KEZ SALDIRDI İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, muhaliflerin Halep'in büyük bir bölümünü kontrol ettiğini ve Rusya'nın 2016'dan bu yana ilk kez Halep'e hava saldırısı düzenlediğini bildirdi.  Gözlemevi, “Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) ve müttefik gruplar şehrin büyük bir bölümünü, hükümet merkezlerinive hapishaneleri kontrol altına aldı” açıklamasını yaptı.  BAKAN FİDAN: TÜRKİYE ÇATIŞMALARA MÜDAHİL DEĞİL Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TRT World Forum’da yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Halep’te devam eden çatışmalara müdahil olmadığını söyledi. Türkiye’nin Suriye sınırında gerekli tedbirleri aldığını belirten Hakan Fidan, “Yeni bir göç dalgasını tetikleyecek hiçbir aksiyona girişmeyiz" diye ekledi. SURİYE ORDUSUNDAN AÇIKLAMA Suriye ordusu son gelişmelere ilişkin açıklama yaptı. Ordu, "Halep'teki birliklerin geçici olarak çekilmesinin teröristlere karşı saldırı hazırlığını amaçladığını" bildirdi. Açıklamada, son günlerde Halep ve İdlib'de isyancılarla yaşanan şiddetli çatışmalarda onlarca askerin öldüğü ve yaralandığı belirtildi. Suriye ordusu, karşı saldırı başlatmak için takviye güçlerin gelişi öncesinde yeniden toparlandıklarını kaydetti.   Suriye rejim güçleri, Halep Uluslararası Havalimanı dahil bazı stratejik yerleri PKK/YPG'ye bırakıp çekildi. ESAD GÜÇLERİ ÇEKİLDİ, YPG DEVREDE Suriye ordusu, karşı saldırıya hazırlık amacıyla bölgeden çekildiğini duyurdu. Geri çekilmenin, takviye birliklerin konuşlanması öncesinde yeniden toparlanma çabalarının bir parçası olduğu belirtildi. Yerel kaynaklardan edinilen bilgiye göre, rejim karşıtı silahlı grupların Halep kent merkezine girmesinin ardından, rejim güçleri kentteki bazı stratejik yerleri terör örgütü PKK/YPG'ye bıraktı. Esad güçleri, kuzey kırsaldaki stratejik öneme sahip Nübbül ve Zehra beldeleri ile Halep Sanayi Bölgesi, Tel Hasıl ve Tel Arn bölgelerini YPG'ye devretti. Reuters'a konuşan kent sakinleri, binlerce sivil aracın, Halep'in güneybatısındaki ana güzergahtan kenti terk ettiğini bildirdi. MUHALİFLER, HAVALİMANINI YPG'DEN ALDI AFP'nin haberine göre muhalif güçler Halep Uluslararası Havalimanı'nda kontrolü ele geçirdi. SAVAŞ UÇAKLARI HALEP'İ VURDU Halep kent merkezinin rejim karşıtı grupların ele geçmesinin ardından kimliği belirsiz savaş uçaklarının merkeze düzenlediği saldırıda çok sayıda sivil hayatını kaybetti. Suirye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre ilk belirlemelere göre saldırıda en az 16 sivil öldü. SAVUNMA HATLARI KIRILDI Dün öğle saatlerinde kentin dış mahalleleri Hamdaniyye, Yeni Halep ve Zehra eksenlerinde rejim güçlerinin savunma hatlarını kırarak buralardan Halep merkezine girdi. Silahlı gruplar, kentin merkezi konumundaki Sadallah El-Cabiri Meydanı'na ulaştı. Gruplar ayrıca İdlib'in güneydoğusundaki M4 ile M5 kara yollarının kesiştiği Serakib ilçesini, kuzey ve güney kollarından kuşattıktan sonra ele geçirdi. IRAK-SURİYE SINIRI KAPATILDI Irak Ortak Operasyonlar Komutan Yardımcısı Korgeneral Kays el-Muhammedavi, Suriye’de yaşanan çatışmaların ardından Irak-Suriye sınırının kapatıldığını açıkladı. Irak Başbakanı Muhammed Şii Sudani, Suriye'min güvenliğinin Ortadoğu için kritik öneme sahip olduğunu söyledi.  2020'DEN BU YANA İLK Silahlı gruplar dün, Halep kırsalında 86, İdlib'de ise 22 olmak üzere toplam 108 yerleşim yeri ve noktayı ele geçirdi. Rejim karşıtı gruplar, bu sürede Halep ve İdlib illerinde en az 850 kilometrekarelik bir alanın kontrolünü ele geçirdi. Operasyon, Suriyeli muhaliflerin Mart 2020'den bu yana rejim güçlerine karşı ilerleme sağladığı ilk büyük saldırısı. 2020'de, muhalefetin son kalesi İdlib'de, Türkiye ile Rusya arasında imzalanan anlaşmayla çatışmalar büyük ölçüde yatışmıştı. ONLARCA ASKER ESİR ALINDI HTŞ, çatışmaların ilk iki gününde, kontrolünü ele aldığı bölgelerde Esad rejimine ait ağır silah ve askeri araçları ele geçirdi. Çatışmalarda çok sayıda rejim askeri öldü, HTŞ onlarca rejim askerini esir aldı. Suriye hükümetinden bir güvenlik yetkilisi, dün  Reuters'a yaptığı açıklamada Halep'e ordu takviyesi gönderildiğini söyledi. DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: GELİŞMELERİ YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ İdlip'teki gelişmelere ilişkin Türkiye Dışişleri Bakanlığı'ndan açıklama geldi.  Bakanlık Sözcüsü Öncü Keçeli, sosyal medya hesabından paylaştığı açıklamada "sınırımızın sıfır noktasında bulunan İdlip ve mücavir bölgede sükunetin muhafazasının ülkemiz açısından öncelikli bir mesele oduğunu" belirtti. 2017 yılından bu yana, İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesi’yle ilgili bazı mutabakatlar yapıldığını ifade eden Keçeli, "Türkiye, taraf olduğu mutabakatların gereğini hassasiyetle yerine getirmektedir" dedi. Sözcü Keçeli, şunları ekledi: "İdlip’e yönelik son dönemdeki saldırıların, Astana mutabakatlarının ruhuna ve işleyişine zarar verecek boyuta ulaştığı ve ciddi sivil kayıplara yol açtığı konusunda gerekli uyarıları çeşitli uluslararası platformlarda yapmış ve bu saldırıların durdurulması gerektiğini kayda geçirmiştik. Nitekim, son günlerde yaşanan çatışmalar, bölgedeki gerginliğin istenmeyen şekilde artmasına sebep olmuştur." TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ VE TERÖRLE MÜCADELE VURGUSU Bakanlık sözcüsü, yeni ve daha büyük istikrarsızlıklara yol açılmaması ve sivil halkın zarar görmemesinin, Türkiye bakımından büyük önem teşkil ettiğini kaydetti. Keçeli, "Diğer taraftan, mevcut istikrarsızlık ortamından istifade etmeye çalışan Tel Rıfat ve Münbiç’teki terör gruplarının sivil halkı ve Türkiye’yi hedef alan saldırılarındaki artışı da dikkatle izliyoruz. Bu bölgelerdeki terörist varlığının sonlandırılması amacıyla paydaşlarla daha önce varılan mutabakatların gereğinin yerine getirilmemiş olması endişelerimizi artırmaktadır" ifadelerini kullandı. Sözcü, şunları ekledi: "Gelişmeleri, Suriye’nin birliği ve toprak bütünlüğüne atfettiğimiz önem ve terörle mücadeleye verdiğimiz öncelik çerçevesinde çok yakından takip ediyoruz." MSB: TÜRK BİRLİKLERİ İÇİN HER TÜRLÜ ÖNLEM ALINDI Türkiye Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları, önceki gün yaptığı açıklamada, "Suriye’nin kuzeyindeki çatışmaları yakından takip ediyoruz" dedi. Kaynaklar, bölgedeki Türk birlikleri için her türlü tedbirin alındığını bildirdi. SİVİLLER İDLİB KIRSALINA SIĞINDI Bölgedeki çatışmalardan kaçan yaklaşık 10 bin sivil, İdlib kırsalına sığındı. Çatışmalar, Halep kent merkezine doğru yoğunlaşarak sürüyor. Halep'te üniversite yerleşkesine düzenlenen saldırıda ikisi öğrenci olmak üzere dört sivil hayatını kaybetti. YENİ CEPHELER Çatışmaların şiddeti artarak devam ederken bu sabah saatlerinde yeni cepheler oluştu. Ülkenin kuzeybatısındaki İdlib ilinin doğusunda bulunan Serakip bölgesinde de sabah saatlerinde çatışmalar başladı. Silahlı gruplar, rejimin kontrolündeki Trimbe, Dadih, Keferbattih, Cubas, Şabur ve Mardih köylerini ele geçirdi. HALEP HAVALİMANI KAPATILDI Diğer yandan Suriyeli yetkililer, Halep Uluslararası Havalimanı'nın kapatıldığını duyurdu. Havalimanında tüm uçuşlar durduruldu. İRANLI GENERAL ÖLDÜ İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Tuğgeneral Keyumers Purhaşimi'nin Suriyeli muhaliflerin Halep'in batısına düzenlediği saldırıda öldüğü bildirildi. Devrim Muhafızları Ordusu'na yakınlığıyla da bilinen İran'ın yarı resmi Tesnim Haber Ajansı'nın haberine göre, "askeri danışman" olarak nitelendirilen Tuğgeneral Purhaşimi, Suriyeli muhaliflerin Halep yakınlarındaki saldırısında öldü. Haberde, Purhaşimi'nin askeri görevleri hakkında detay verilmedi. RUSYA'DAN EGEMENLİK AÇIKLAMASI Rusya, Suriye'deki çatışmalara ilişkin bir açıklama yaptı.  Kremlin'den yapılan açıklamada, "Halep çevresindeki durum Suriye'nin egemenliğinin ihlalidir" denildi. Kremlin, Suriye'yi Halep çevresinde acilen "düzeni sağlamaya" çağırdı.