AZERBAYCAN UÇAĞI RUSLAR TARAFINDAN DÜŞÜRÜLDÜ

İki gün önce, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'den Rusya'ya bağlı Çeçenistan'ın Grozni kentine gitmek üzere havalanan Azerbaycan Hava Yolları'na ait "Embraer 190" tipi yolcu uçağı, Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düştü. Hava yolu şirketinin açıklamasına göre uçağın sis nedeniyle rotası değiştirilmişti. Uçak, yaklaşık 450 kilometre doğudaki Aktau Havalimanına yönlendirilmişti. Rusya Federal Hava Taşımacılığı Ajansı (Rosaviatsia), uçağın bir kuş sürüsüne çarpmış olabileceğini öne sürdü. Uçakta 5'i mürettebat 62'si yolcu olmak üzere toplam 67 kişi bulunuyordu. Yolculardan 37'sinin Azerbaycan, 6'sının Kazakistan, 3'ünün Kırgızistan ve 16'sının Rusya vatandaşı olduğu açıklanmıştı. Faciada 38 kişi hayatını kaybederken, 29 kişi ise yaralı olarak kurtuldu.   26 Aralık Azerbaycan’da yas günü ilan edildi. Kaza Türk Dünyasını derinden üzdü. İran medyası ise, akıl almaz düşmanlığını tekrarlayarak insanlık sınırları dışına çıkıp, insanların nasıl parçalandığını ağzından salyalar akıtarak gündeme taşıdı. O sırada bir zirve için Rusya'ya uçmakta olan Azerbaycan Cumhurbaşkanı, kazadan henüz havadayken haberdar olduğunu söyledi.   KAZA MI KASIT MI?   Kaza (!) dan kurtulanların verdiği bilgiler ve çekilen görüntülerde bunun bir kaza olmadığı, şarapnel parçalarının isabet ettiği bilgileri üzerine olay hakkındaki şüpheler de yoğunlaştı. Zira kaza sırasında bir ara uçakla irtibat kesilmiş, sinyal kaybolmuş ve radarlardan da çıkmıştı.   Azerbaycan hükümetine yakın medya kaynaklarında, düşen yolcu uçağının Rus savunma sistemleri tarafından vurulduğuna ilişkin haberler yayınlandı. Anewz.tv sitesinde, ismi belirtilmeyen Azerbaycan hükümet kaynaklarına dayandırılan haberde, Aktau'da düşen uçağın Grozni kentine yaklaşırken Rus "Pantsir-S" hava savunma sistemi tarafından vurulduğu bildirildi.   Haberde, söz konusu uçağın iletişim sisteminin Rus tarafının elektronik harp sistemlerini kullanması nedeniyle tamamen felç olduğu ve bir süre Rus hava sahasındaki radarlardan kaybolduğu belirtildi.   GROZNİ’DE NELER OLDU?   Rus kaynaklarına göre, Azerbaycan Havayolları uçağı Çeçenistan toprakları üzerinden geçerken, Rus hava savunma güçleri aktif olarak Ukrayna İHA'larını vurmaya çalışıyordu.   Çeçen Cumhuriyeti Güvenlik Konseyi Başkanı Hamzat Kadirov, Çarşamba sabahı Grozni'ye bir insansız hava aracı saldırısı düzenlendiğini doğruladı ve herhangi bir can kaybı ya da hasar olmadığını kaydetti.   Grozni üzerindeki bir drone hava faaliyeti sırasında 8432 sefer sayılı uçağa ateşlendi. Uçağın yanında patlayan füzenin şarapnel parçaları yolculara ve kabin ekibine çarptı.   NASIL BİR HAVA SAVUNMA SİSTEMİ?   1994 yılında tasarlanan Pantsir-S1’in üretimine 2008 yılında başlandı. Karadan havaya savunma amaçlı kullanılan Pantsir-S1, üç mürettebatla hizmet veriyor. Pantsir S1’in modifiye edilmiş versiyonu Pantsir-S1M, 2019 yılından itibaren Suriye’de kullanılmaya başlandı.   40 hedefi aynı anda takip edebilen sistem, 30 kilometreye kadar menzile sahip. Pantsir S1’de füzelerin yanı sıra iki adet çift 2A38M 30 mm otomatik top da kullanılabiliyor.   GROZNİ HAVA SAHASI NEDEN UÇUŞA KAPATILMADI?   Rusya’nın Grozni üzerindeki hava sahasını kapatması gerekiyordu ama bunu yapmadı. Uçak, Ruslar tarafından hasar gördü ve Grozni’ye acil iniş yapıp insanların hayatını kurtarmak yerine Kazakistan’a gönderildi.   UÇAĞIN İNİŞİNE İZİN VERİLMEDİ   Yara alan uçak zaten iniş yapması gereken Grozni havaalanına inmek istedi. Ancak, uçağın Grozni, Mahaçkale ve Mineralniye Vodı havaalanlarına inişine izin verilmeyerek ısrarla Aktau'ya yönlendirildi.          Kaynaklar, pilotların acil iniş taleplerine rağmen hasar gören uçağın herhangi bir Rus havaalanına inmesine izin verilmediğini belirtiyor. Uçağa, Hazar Denizi üzerinden Kazakistan’daki Aktau’ya doğru uçması emredildi. DELİLLERİ YOK MU ETMEK İSTEDİLER? Diyelim ki, Rus hava savunma sistemi drone saldırısı sırasında uçağı yanlışlıkla vurdu ve yara almasına sebep oldu. Ancak görevlilerin zaten resmi rotası olan Grozni’ye inişine izin vermemeleri, Rusya’daki yakın diğer havaalanlarına da kesinlikle izin verilmemesi kabul edilebilir bir durum değil. Yukarda ifade ettiğimiz gibi, hava sahasının böyle bir durumda uçuşa kapatılmaması da olası şüpheleri güçlendiriyor. İddialar, uçağın Hazar Denizi'ne düşmesi ve tanıkların kaybolması amacıyla yapılmış olabileceği yönünde. Israrla Hazar Denizi üzerinden Aktau’ya yönlendirilmesi bu ihtimali güçlendiriyor. PİLOT ve MÜRETTEBATIN KAHRAMANCA TAVRI Ancak kimsenin hesaba katmadığı şeyler oldu. Pilot tüm imkansızlıklara ve iletişimsizliğe rağmen son bir manevra ile uçağın deniz kıyısındaki boş alana düşmesini sağladı. Ve mucizevi bir şekilde nerede ise yolcuların yarısının kurtulmasını sağladı. Ve olanlar ayan beyan ortaya çıktı. SORUŞTURMA DEVAM EDİYOR Kazakistan, felaketin nedenini incelemek ve ölü ve yaralıların ailelerinin ihtiyaç duydukları yardımı almalarını sağlamak için bir hükümet komisyonu kurdu. Soruşturmalar olası teknik sorunlara ve yakındaki hava sahasının kapatılmasına odaklanıyor. Azerbaycan, Kazakistan ve Rusya tarafından ayrı soruşturmalar yürütülüyor. Azerbaycan basınında yer alan haberde ise, Azerbaycanlı yetkili "Azerbaycan için durum kesinlikle açıktır. Kimse bunun kasıtlı olarak yapıldığını iddia etmiyor. Ancak, gerçekleri göz önünde bulundurarak, Bakü, Rus tarafının Azerbaycan uçağının düşürülmesini itiraf etmesini ve sorumluların tümünün adalete teslim edilmesiyle sonuçlanacak tam bir soruşturma yürütmesini bekliyor." şeklinde konuşuyor. KASTEN ÖLDÜRME / ÖLDÜRMEYE TEŞEBBÜS Sayın Aliyev’in tam da bir toplantı için Moskova’ya uçtuğu bir sırada bu olayın gerçekleşmesi oldukça ilginç. Üstelik Rusya ile Azerbaycan arasında görünür bir sıkıntı da yok. Her ne kadar Rusya zaman zaman sıradışı yollarla Türk Cumhuriyetlerine ‘ben buradayım’ hatırlatması yapıyorsa da bu facia herkesin aklını zorlayacağa benziyor. Başlangıcı itibari ile kaza bile olsa, devamında izlenen yolun kasten öldürme / öldürmeye teşebbüs etme olduğu açık. Eğer bu bilinçli bir tavır değil ise, Rusya içindeki bu yapının açığa çıkarılması, cezalandırılması gerekir. Görelim neler olacak? Ölenlere rahmet diliyoruz. Türk Milletinin başı sağ olsun. Sorumlular kahrolsun.