Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nin ortak çalışmasıyla UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan ve Kommagene Krallığı’nın izlerini taşıyan Nemrut Dağı Tümülüsü’nün restorasyonunda bu yıl yeni adımlar atılıyor. Dağda bulunan heykellerdeki çatlakların nano enjeksiyon ile doldurulması ve sonrasında da heykel kaidesi görevi gören 160 santimetre çaplı 30 santimetre yüksekliğindeki taş eleman üzerine oturtulması planlanıyor. Altı köşeli bir metal çelik strüktür ile desteklenen kaide üzerindeki heykel de su geçirmeyen, nefes alan bir kumaş ile de kapatılacak.
‘DAĞILMA RİSKİ VAR’
Kasım ayında Nemrut’ta turizm sezonunun kapandığına da değinen yetkililer, “Bakanlığımız bir pilot yöntem başlattı. Bir omuz heykelinde bunun uygulaması yapıldı. Kış bitiminde, nisan ayına kadar bunun sonuçlanmasını göreceğiz. Olumlu sonuç verirse beş yıl içerisinde hepsine uygulanacak. Bugüne kadar kaideye konulmamalarının sebebi, heykellere restorasyon yapılmaması. Şu anda dağılma riski var” dedi.
‘KENDİ ZEMİNLERİ VAR’
Görüştüğümüz Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan da “Aslında heykellerin kaidesi var diyebiliriz. Altında ufak düzleştirilmiş taş var. Toprakla bağlantısı yok. Kendi orijinal zemini üzerinde” diye konuştu.
Nemrut’a ilişkin yazdığı kitaplarla bilinen araştırmacı yazar Mahmut Arslan ise “Aşağı yukarı 500-600 yıl önce bir depremin olduğu ve bu depremde Fortuna-Tyce heykeli hariç diğerlerinin hepsinin düşmüş olabileceği deniliyor. Bazı bilimadamlarına göre de bunların İslamiyet’in bölgeye gelişiyle, Nemrut’un inşa ettiği putlar varsayıldığı için aşağı düşürülmüş olabileceği söyleniyor” ifadelerini kullandı.
KUMAŞLA DA KORUNACAK
Restoratörler çalışmalarında öncelikle taşın yüzeyini temizleyerek biyolojik bozulmanın önüne geçiyor. Daha sonra ise yüzey nemlendirilerek, şırınga ile dolgu malzemesi olan nano kireci çatlaklara sıkılıyor. Böylece heykellerin iç kısımları suyla ve havayla temas etmeyecek. Çalışmayı “Bir çeşit botoks” olarak değerlendiren yetkililer, “Kışın yağmur ve karla birlikte, heykelin derinlerine su girip donup çatlakları büyütmesin diye yapılıyor. Kaide üzerinde özel bir kumaşla kapatılmasıyla da yine kışın karda, yağmurda heykele zarar veren sudan, kardan, buzdan uzak tutulmuş olacak” değerlendirmesini yaptı. Kumaş, 120 kilometre rüzgâr hızına ayrıca kesici alet darbelerine dayanıklı olacak.