Depozito iadesi nasıl olur? Sistem nasıl çalışacak?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye genelinde uygulanacak "Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)" sistemi hakkında merak edilen 11 sorunun yanıtını paylaştı. Bakanlık, Sıfır Atık hareketinin yeni bir adımı olan bu sistemin, yıl sonuna kadar tüm illerde uygulanmaya başlayacağını duyurdu.
Sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamada, DOA sistemiyle ilgili detaylar şöyle sıralandı:
Depozito Yönetim Sistemi (DYS) Nedir?DYS, ürünlerin satın alınırken belirli bir depozito bedeli karşılığında ambalajlı şekilde sunulmasını ve tüketim sonrası ambalajların iade edilmesiyle bu bedelin geri ödenmesini sağlayan bir sistemdir.
Depozito Sistemi Ne Sağlar? Ambalajların kaynağında ayrı toplanmasını teşvik eder. Geri dönüşüm oranlarını artırarak doğal kaynakların korunmasına katkı sağlar. Enerji tüketimini azaltır ve karbon emisyonlarını düşürür. 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşılmasına destek olur. Döngüsel ekonomiyi ve Sıfır Atık hareketini güçlendirir. Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) Uygulaması Nedir?DOA, tüketicilerin ambalaj iade süreçlerini kolaylaştırmak için geliştirilen bir mobil uygulamadır. Tescil edilmiş iade makineleri ve manuel iade noktalarında kullanılabilir.
DOA Uygulaması Nasıl Çalışır?Uygulama, Android ve iOS mağazalarından ücretsiz olarak indirilebilir. Karekod ile çalışan sistem, tüketicilerin depozito iade makinelerine bıraktığı ambalajlar karşılığında, e-cüzdanlarına bakiye yükler. Bu bakiye, QR kod ile ödeme kabul eden tüm POS cihazlarında ve anlaşmalı restoran ve marketlerde kullanılabilir.
DOA Bankacılık Sistemiyle Entegre mi?Evet. Tüm finansal işlemler, Türkiye Emlak Katılım Bankası altyapısıyla DOA mobil uygulaması üzerinden e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülmektedir. Toplanan bakiye, banka hesaplarına da aktarılabilir.
Türkiye Genelinde Ne Zaman Uygulanacak?Pilot uygulama Sakarya’da başlatılmış olup, 2025 yılı sonuna kadar Türkiye’nin tüm illerinde hayata geçirilecektir.
DOA’ya Hangi Kurumlar Destek Veriyor?Sistem, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) tarafından yönetilmektedir. Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) iş birliğiyle yürütülmektedir.
Yıllık Geri Kazanım Hedefi Nedir?Türkiye genelinde yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması planlanmaktadır.
DOA Logosu Kaç Üründe Var?1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü iş birliğiyle 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenerek piyasaya sürülmüştür.
DOA Sistemiyle Yıllık Kazanç Ne Kadar?Sistemin ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon avro katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Hangi Ambalajlar Depozito Kapsamında?0,1 litre ile 3 litre arasındaki cam, plastik ve alüminyum malzemeden yapılmış tek kullanımlık ambalajlar depozito kapsamına alınmıştır. Depozito bedeli, yalnızca üzerinde depozito logosu bulunan bu ambalajlar için ödenecektir.
DOA sistemi, geri dönüşüm süreçlerini kolaylaştırarak çevre ve ekonomi açısından önemli faydalar sunmayı amaçlıyor.