Antalya’nın yüzölçümünün yüzde 21’i tarım alanı iken, kentleşme ve turizmle birlikte tarım alanlarının yüzde 17’ye kadar düştü. Tarım toprağındaki düşüş gibi tarımsal üretim deseninde de değişiklik söz konusu. Özellikle doğu ilçelerde pamuk, hububat gibi ürünlerin yerine tropikal meyveler almaya başladı. Son yıllarda Manavgat, Alanya, Gazipaşa, Aksu ilçelerinde bir zamanlar pamuk tarlalarının süslediği topraklarda şimdilerde muz seraları ve tropikal meyve bahçeleri kaplıyor.

Antalya’da örtü altı muz üretimi 2014’ten itibaren hızla büyüdü. 2018 yılında ülkemiz muz üretiminin yüzde 33'ünü gerçekleştiren Antalya’da 160 bin tonun üzerinde muz üretim yapılırken 2019’da ise Antalya 201 bin 954 ton muz üretimiyle Türkiye muz üretiminin yüzde 36.8’ini karşıladı. Antalya’da 2015 yılında 23.8 bin dekar alanda muz üretilirken, 2019 yılında 35.6 bin dekar alanda muz üretildi. Muz üretim alanları gününümüzde de büyümesini devam ettiriyor.

Muzdaki plansız üretim dikkat çekiyor. Üretim ve çeşit seçimi konusunda sıkıntılar da plansız üretim içerisinde en çok göze çarpan olumsuzluklar olarak karşımıza çıkıyor. Bir dönem para ediyor diye üreticilerin nar üretimine yöneldiğini Antalya’da plansız üretimin ardından para etmeyen nar bahçelerinin birbiri ardına söküldüğünü hatırlatan uzmanlar, muzun sonunun nar gibi olmasından endişe ediyor.

Bir zamanlar ovaları beyaz pamuk tarlalarıyla kaplı olan Antalya artık pamuktan vazgeçiyor. Antalya’nın 1995 yılında 300 bin dekar alanda pamuk üretimi gerçekleştirirken, pamuk üretim alanları 2019 yılında 40 bin dekara kadar geriledi. 1995’ten 2019’a gelindiğinde pamuk ekim alanları yüzde 87 azaldı. 2015 yılında Türkiye pamuk üretimindeki payı yüzde 1,5 olan Antalya’nın 2019’daki üretimi yüzde 0,9’a geriledi. Dönem dönem ANTBİRLİK’in çabalarıyla pamuk üretimi artışa geçse de eski günlere dönmesi şimdilik bir hayal.

Yerli üretim pamuk ihtiyacımızı karşılamıyor. Bu noktada devreye ithalat giriyor. Bir zamanlar pamuk ihracatçısı olan ülkemiz pamuk ithalatçısı olurken, tarım ekonomistlerine göre pamuk üretiminin önündeki en büyük engel ithalat. Yüksek girdi maliyetleri, fiyat maliyet dengesinin maliyet lehine bozulması, işçilikte yaşanan sıkıntılar üreticiyi pamuktan uzaklaştırmaya devam ediyor. Lifinden çekirdeği ve küspesine kadar her alanda değerlendirilen pamuğun stratejik ürün olduğunu vurgulayan uzmanlar Antalya Ovası’nda katma değeri yüksek ve stratejik olan pamuk üretiminin önemle devam ettirilmesi gerektiğini belirtiyor.