ˈˈIklıkˈˈ albümünün son yapıtı Gölcük Gölü Tabiat Parkıˈnda çekildi
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ), geçmişten geleceğe kültür köprüsü kurmaya devam ediyor. Ispartaˈnın değerlerini evrensel boyutlara taşıyan ˈˈSomut Olmayan Kültürel Miras Projesiˈˈ kapsamında derlenen Teke Yöresi Yörüklerinin kendilerine ezgilerinin kayıt altına alındığı IklıkAlbümüˈnünson eseri de yayımlandı. SDÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Genç yürütücülüğünde TRT Ankara Radyosu Sanatçısı Uğur Önür tarafından hazırlanan IklıkAlbümüˈnünson yapıtı ˈˈGoca Cevizˈˈ hikâyesi şu şekilde:
ˈˈSelçuklu Devleti'nden sonra bir Anadolu Beyliği olarak kurulan Tekeoğulları, zaman içerisinde sınırlarını genişleterek, bugünkü Teke Yöresi denilen kültürel coğrafyayı oluşturmuşlardır. Teke, Yörüklerin kışlak yurdu olup, Antalya'dan Kaş ve Alanya'ya uzanan sahil hattının adı olmuş, yaylak ve güzlek olarak da bugünkü Burdur, Isparta, Konya, Karaman, Fethiye, Mersin sınırlarına kadar olan bölgelere göçülmüştür.
Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar Teke İli Sancağı olarak adlandırılan bölge, bugün dâhil Yörük kültürü ve müziğinin merkezi olmuştur. Teke Yöresi bu anlamda çalgı, müzik ve oyun zenginliği açısından Anadolu'nun geleneksel halk müziği içerisinde çok özel bir yere sahiptir. Teke isminin kapsayıcı etkisi, yöre oyunlarına da yansımış, yöredeki ezgi ve oyunlarda ˈˈTeke Zortlatmasıˈˈve ˈˈTeke Zeybeğiˈˈgibi isimler kullanılmıştır.
Bu anlatı Teke Yörüklerinin oyun ve müziklerinde Teke'nin o heybetli ve kıvrak figürlerinden etkilenerek ortaya çıkardıkları bir form olan ˈˈTeke Zortlatmasıˈˈüzerinedir. Teke'yi sadece bir hayvan olarak değil, tarihsel süreç içerisinde Türkmen beylerinin dik duruşunu, karşı koyuşunu, yılmayan inatçı tavırlarını anlatan bir metafor olarak da görmek gerekir. Ezgilerin aksak ritimde olması sebebiyle Isparta, Sütçüler çevresinde "Aykırı" olarak da bilinen bu ezgiler, Yörüklerin özgür ruhlarını ve aykırı yapılarını yansıtmaktadır.ˈˈ -İşte o eser:
Goca Ceviz Goca ceviz, goca ceviz ey ya
Birin gırdım, bir gavız ey ya
İnce belli ala yağız ey ya
Dolan beri ey sevdiğin ey ya Ulamalı ulamalı ey ya
Ala sicim dolamalı ey ya
Mor belikli kır atımı ey ya
Baş pınardan sulamalı ey ya -Eser Künyesi:
Yöre: Sütçüler/ Isparta
Kaynak Kişi: Yöre Ekibi
Müzik Düzenleme: Uğur Önür
Iklık/ Ritim:Uğur Önür
Sipsi: Ferhat Erdem
Kontrabas:Mert Arslan
Kayıt:MindoRecords
Miks/ Mastering: Ahmet Gökhan Coşkun Klip Yönetmeni: Eyyüp Aydeniz
Görüntü Yönetmeni: Aykut Harman
Yönetmen Asistanı: Alperen Karaca
Oyuncular: Ümmühan Çakır ve Emir Acar -Iklık Albüm Projesi
Tanrı Dağlarıˈndan, Toroslarˈa uzanan uzun göç yolculuğunun neticesinde, Antalya ve Isparta'nın ortak yaylalarından Anamas ve çevresindeki Yörüklerle günümüze kadar taşınmış iki telli yaylı bir çalgı olan Iklık; Kazak ve Kırgızlar'a göre kopuzu icat eden büyük Türk ulusu Korkut Ata'nın elinde halka öğüt, yiğitlere güç veren kutlu ve ilahi bir sesti. Eski Türklerdeki Şaman baksıların ayin, fal, sihir ve tedavide kullandığı bu kutlu ses, ulu ozanın elinde ıklıyor, iniliyor, kişniyor, yas tutuyor, adeta konuşuyordu. Iklayan bu kutlu kopuz, Hakas Türkleri'nde ıh ya da ıyık, Tuva Türkleri'ndeİgil, Kızgızistan'da Kıl Kıyak, Türkmenistan'da Gıcek ve Anadolu'daki Yörüklerde Iklık adıyla yaşamaktadır.
Iklık'ın kutsal kayın ağacından gövdesi, deri gerilmiş su kabağı ile birleşir. At kuyruğundan tellerine yay dokununca kutlu sesine kavuşur, ıklamaya başlar. Yörük ozanların elinde bu çalgı dertlerini, öğütlerini, özlemlerini, sevdalarını dile getirdikleri âşık sazı olmuştur. Yörük kızları da bu sevdaya karşılık verebilmek için Orta Asya'dan taşıdıkları boğaz çalma geleneğini sürdürürmüşlerdir. Boğaz havaları; Iklık çalgısı ile çalınan ezgi dağarcığının büyük bölümünü oluşturan, günümüze kadar aktarılmış kadim ezgilerdir.
Uğur Önür, bu albüm ve klip projesinde; Teke Yöresi Yörüklerinin kendilerine has çalgılarında taşıdıkları büyük kültür mirası olan göç ve yayla ezgilerinden derleyip, hazırladığı 6 eseri sizlerle buluşturmaktadır.
Iklık albümünün tüm kliplendirme çalışması Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi (BAP)ˈın desteklediği; Yürütücülüğünü Doç. Dr. Mustafa Gençˈin yaptığı SBG-7468 Numaralı ˈˈIsparta Kültürel Miraslarˈˈ Projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Süleyman Demirel Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçıˈya ve BAP birimine ve tüm proje ekibine destekleri için teşekkür ederiz.ˈˈ
#uğurönür #ıklık #yörük -Iklık Albümü eserlerinin yayın bağlantıları: -Karanfilim Sarkarım:
https://youtu.be/_rs67RHRajU
-Evlerinin Önü Kaya:
https://youtu.be/ch-29MOsfyk
-Yörük Gider Yaylasına:
https://youtu.be/tXtstRJjNCU
-Gara Devem:
https://www.youtube.com/watch?v=vzbdHxQF38E
-Anamasˈın Gedikleri (Boğa Havası):
https://www.youtube.com/watch?v=IP5bbywLbKs
-Goca Ceviz:
https://www.youtube.com/watch?v=4vyZi8394cA
Mart ayında ülkemizi terk etmeyeceği ve Nisan ayında bir kez daha etkisini göstereceği belirtildi.